Thema: stress eten, hoe kom je er vanaf?

Veel ongezond gewoontegedrag ontstaat uit een behoefte. Bijvoorbeeld bij een gevoel van onrust of stress, ben je gewend dit te dempen door wat te eten. Nou is iets eten inderdaad een manier om te schakelen van de actiestand naar de ruststand. En als je dan ook nog wat zoets of iets vets of beter nog, een combinatie van zoet / vet / zout neemt, zorg je voor extra dopamine in je bloed, wat lekker voelt. Dat voelt als een beloning. Niet vreemd dus dat het pakken van een koekje, stuk chocola of zakje chips op bepaalde momenten al heel snel een gewoonte is, en je lichaam lijkt er na een paar keer zelfs om te vragen, vooral als het voorhanden is! Natuurlijk zou het ideaal zijn als je stressmomenten zou kunnen voorkomen, maar daar hebben we het een andere keer over. Nu zetten we eerst eens op een rij, wat strategieën zijn om anders om te gaan met zo'n moment van hunkering bij onrust of na stress.

1. Actief afleiding zoeken

Vervang het stress-eten door een meer neutrale activiteit, en doe dit structureel, dus:

denk op een rustig moment na over wat je gaat doen bij een hunkering naar ongezond eten en voer dit plan tenminste 2 weken uit; daarna bekijk je of het werkt en of het plan moet worden bijgesteld;
doe verstandig boodschappen en zorg dat de gezonde keuzes in huis zijn en de ongezonde niet (of berg ze heel goed op); en neem bij werk buitenshuis iets gezonds mee om te knabbelen;
zijn er vaste momenten op de dag waarbij de kans op stress-eten bij jou groter is? Kun je zorgen voor een andere indeling van dat dagdeel, zodat je dat moment ongemerkt door komt?
beweging zorgt voor het afvoeren van de stresshormonen, leg dus bijvoorbeeld gewichtjes klaar op plaatsen waar je normaal in verkeerde gewoontes trapt en doe bijvoorbeeld even 10 bicepcurls, squats of pushups. Ook de afleiding zal de ergste hunkering doen afnemen;
zet een app met een ontspannende ademhalingsoefening op je mobiel, en oefen deze ademhalingsoefening dagelijks zodat het niet nieuw is op het moment dat je rustig wil worden (of oefen hier: https://www.youtube.com/watch?v=kpSkoXRrZnE)
loop een blokje om; ga een praatje maken, bel iemand op, neem een douche, vindt een nieuwe hobby of pak een oude hobby op, enz enz..

2. Los de oorzaak op

Je kunt soms ook proberen de oorzaak op te lossen als dat kan, bijv een ruzie meteen uitpraten, iets waar je tegenop ziet toch doen, of iets afzeggen waar je juist geen zin in hebt. Als je het structureel te druk hebt, breng eens je energiegevers en -nemers in kaart en kijk hoe je de balans kan verbeteren.

3. Het toelaten van de onrust

Een andere optie is het toelaten van de onrust, er ruimte voor maken. Doorzie dat je door meteen van de onrust af te willen, je jezelf de boodschap geeft dat onrust heel erg is en acuut weg moet. Maar kan de onrust jou echt vernietigen? Het is maar een gevoel. Als je er ruimte voor maakt, zakt het. Dus surf mee op de golf. Lekkere trek komt op als een golf en verdwijnt ook weer. Door te “surfen” op die golf kun je de aanval van trek uitzitten. Heel bewust voel je hoe de trek op zijn hoogtepunt komt – en dan weer afneemt. Dit is best moeilijk als je het niet gewend bent, maar je zou zomaar trots kunnen zijn als dit je lukt, dus probeer het zeker eens.

4. Onderzoek de achterliggende behoefte

Tenslotte kun je kijken of de onrust te maken heeft met een behoefte in jezelf: iets aan je leven bevalt je (even) niet. Vaak ontstaat het als je niet aan je eigen normen voldoet of je onzeker voelt doordat je mogelijk niet aan andermans normen voldoet. Wat zijn jouw normen? Als je het herkent, kun je doorzien wat er gebeurt: je wordt even geraakt op een zwakke plek, dat voelt niet lekker. “Nu voel ik onrust, nogal logisch”. Dan is de onrust niet meteen weg, maar omdat je weet waardoor hij ontstaat, snap je dat eten of snoepen niet de echte behoefte is. Je echte behoefte is bijv. goed genoeg zijn (of aardig gevonden worden, waardering, een gevoel van verbondenheid, een knuffel, vul maar aan). Je zou dus op zo'n moment bijvoorbeeld tegen jezelf kunnen zeggen: Ik ben goed genoeg zoals ik ben. Het klinkt misschien eerst geforceerd, maar als je die gedachte bij jezelf traint, helpt het.

Laat me weten of je iets aan deze tips hebt gehad of heb je zelf ideeën?

Ik hoor graag van je.